Bir seed phrase'i yedeklemenin en iyi yolu, onu su geçirmez ve ateşe dayanıklı bir materyal üzerine fiziksel olarak işlemek ve birden fazla kopyasını oluşturarak ev kasası, banka kasası veya güvenilir bir çevrim dışı depolama çözümü ile ayrı noktalarda saklamaktır. Kötü amaçlı yazılımlar, oltalama ve hack'lenme gibi risklere maruz kalmamak için seed phrase'leri asla bulut depolama, not alma uygulamaları ve ekran görüntüleri gibi şifrelenmemiş bir dijital formatta saklamayın.

Gelişmiş bir güvenlikten faydalanmak için "Shamir's Secret Sharing" (Shamir Sır Paylaşımı) yöntemini kullanarak seed phrase'inizi birden çok parçaya bölebilir ve belli sayıda parçaya sahip olduğunuz sürece onu yeniden oluşturabilirsiniz. Gelgelelim, bu karmaşık bir uygulamadır ve dikkatle uygulanması gerekir. Çoklu imza (multi-sig) cüzdanları, işlemleri onaylamak için birden fazla anahtar gerektirdiklerinden güvenlik seviyesini artırırlar ancak seed phrase'i güvenli bir şekilde depolama ihtiyacına çözüm olamazlar.

Amacınız güvenlik ve erişebilirlik arasında bir denge bulmak olmalıdır; bu şekilde seed phrase'inizi hem çeşitli çevrim içi tehlikelere karşı koruyabilir hem de ihtiyacınız olması hâlinde ona kolayca erişebilirsiniz.

Seed phrase'inizi kaybetmek ciddi sonuçlar doğurabilir, çünkü kripto para cüzdanınızı geri yüklemenin tek yolu budur.

Kendinizi aşağıdaki iki durumdan birinde bulabilirsiniz: 

1. Seed phrase'inizi kaybettiniz ancak kripto cüzdanınıza hâlâ erişiminiz var: Yeni bir kripto cüzdanı edinin, yeni bir kurtarma ifadesi üretin ve en kısa zamanda tüm fonlarınızı yeni kripto cüzdanınıza aktarın. Bu şekilde mevcut cüzdanınıza bir şey olursa veya cüzdanınızı kurtarmanız gerekirse potansiyel kayıpları önlemiş olursunuz.

2. Seed phrase'iniz kayboldu ve kripto cüzdanınıza da erişiminiz yok: Seed phrase'inizin bir yedeğine sahip değilseniz fonlarınızı kurtaramazsınız. Yani söz konusu cüzdanla ilişkili dijital varlıklarınız sonsuza dek kaybolacaktır.

Seed phrase'inizi kaybetmek, kripto varlıkları yönetme hususundaki en kritik risklerden biridir. O olmadan ne kripto cüzdanınıza ne de cüzdanla ilişkili fonlarınıza bir daha erişemezsiniz. Buna karşı korunmanın en iyi yolu seed phrase'inizi birden çok yedekleme ile güvenceye almak ve güvenli konumlarda saklamaktır. Cüzdanınıza hâlâ erişebiliyorsanız, yeni bir seed phrase içeren yeni bir kripto cüzdanı oluşturarak fonlarınızı hemen güvenceye alın.

24 kelimelik bir seed phrase; yüksek entropi seviyesi, kriptografik standartları ve çok sayıda potansiyel kelime kombinasyonu nedeniyle son derece güvenlidir.

BIP-39 standardıyla oluşturulan 24 kelimelik bir seed phrase çok sayıda olası kombinasyon nedeniyle kaba kuvvet saldırılarına karşı oldukça dayanıklıdır. Nedeni de şudur:

• Kelime listesi boyutu: BIP-39 standardı, 2048 özel kelimeden oluşan bir liste kullanır.

• Seed phrase'deki 24 kelime: 24 kelimelik seed phrase'de yer alacak her bir kelime, BIP-39 kelime listesinde yer alan 2048 kelimeden herhangi biri olabilir.

24 kelimelik seed phrase kombinasyonlarının toplam potansiyel sayısı, yaklaşık olarak 1,1579×10^79 işlemine eşittir.

İleri seviye işlemci gücüyle bile böyle bir seed phrase'i kaba kuvvetle kırmak, makul bir zaman diliminde gerçekleştirilemez.

Bu faktör, 24 kelimelik seed phrase'i kripto paraları korumak için en güvenli yöntemlerden biri kılar.

İster 12, 18, 20, 24 veya 33 kelimelik seed phrase tercih edin, gerçek güvenlik sorunu genellikle seed phrase'in uzunluğunda değil, kullanıcıların seed phrase'i nasıl oluşturduklarında, nasıl sakladıklarında ve koruduklarında yatar. Kullanıcılar; seed phrase'lerini çevrim dışı yedekleme, dijital olarak şifrelenmiş depolama ve donanım cüzdanlar gibi güvenli yedekleme yöntemleriyle ürettikleri, yönettikleri ve sakladıkları sürece, dijital varlıklarının hırsızlık, kayıp ve izinsiz erişime karşı güvende kalacağından emin olabilir.

Kriptografi alanında ve kripto paralarda entropi kavramı; seed phrase ve özel anahtarlar gibi kriptografik anahtarların üretimi sırasında uygulanan rastgelelik ve öngörülemezlik faktörünü ifade eder.

Entropi genellikle bit cinsinden ölçülür. Bit sayısı, belirli bir anahtarın kaç olası kombinasyonu olduğunu gösterir.

Yüksek entropi, seed phrase'lerin ve yeni özel anahtarların üretiminin kaba kuvvetle tahmin edilebilmesinin zor olmasını garantiler; böylece kripto paralar ve NFT'ler gibi dijital varlıklar için güvenli şifrelemenin ve korumanın temelini oluşturur.

BIP-39 (Bitcoin Improvement Proposal 39), deterministik bir kripto cüzdanı oluşturmak için seed phrase (gizli kurtarma ifadesi veya anımsatıcı ifade olarak da bilinir) üretiminde ve kullanımında kullanılan standardı tanımlar. Kripto para sektöründe yaygın olarak kullanılan bu standart, kripto cüzdanı yedekleme ve kurtarma işlemlerini basit bir şekilde gerçekleştirmek için kullanılır ve kullanıcıların cüzdanlarını farklı platformlar ve cihazlar üzerinden geri yükleyebilmesini sağlar.

BIP-39, seed phrase kullanımı ile kripto cüzdanlarının yedeklenmesi, kurtarılması ve yönetimi işlemlerini basitleştirir. Kullanıcıların özel anahtarlarını farklı kripto cüzdanları üzerinden yönetebilmesi için taşınabilir ve güvenli bir yöntem sunar.

Kripto para cüzdanları için hem seed phrase hem de özel anahtar olmazsa olmaz unsurlardır ancak ikisi de farklı rollere sahiptir:

• Seed phrase: Bunu bir ana anahtar veya parola sıfırlama kodu olarak düşünün. Bir cüzdanı bütünüyle ve tüm özel anahtarlarını içerecek şekilde üretebilir ve geri yükleyebilir.

• Özel anahtar: Bu, fonları göndermeyi veya yönetmeyi mümkün kılan bir dijital imza işlevi görür. Her bir cüzdan adresi kendi özel anahtarına sahiptir.

Temel Farklar:

Bir seed phrase birden fazla özel anahtarı geri yükleyebilir; yedekleme ve kurtarma amacıyla kullanılır. Bir özel anahtar tek bir cüzdan adresiyle ilişkilidir ve işlem yapmak için kullanılır.

Bu neden önemlidir?

• Eğer seed phrase'inizi kaybederseniz cüzdanınızı geri yükleyemezsiniz.

• Biri özel anahtarınızı ele geçirirse fonlarınızı çalabilir.

• Seed phrase'inizi her zaman güvenli bir şekilde saklayın ve özel anahtarınızı asla paylaşmayın.

Kripto paralarınızı güvende tutmak için her ikisi de çok önemlidir. Onları en önemli parolalarınız gibi görün ve öyle davranın!

12 ila 24 basit kelimeden oluşan seed phrase, ilk cüzdan kurulumu sırasında 2048 kelimelik bir listeden rastgele seçilir.

İşte 24 kelimelik bir seed phrase örneği:

"zebra exhibit tornado poet mansion decade modify gain winter donate fun aware genius bounce model rapid prepare solar avoid armed sheriff private mirror express invite"

İşte 12 kelimelik bir seed phrase örneği:

"globe squirrel liquid waste kitten benefit story smile purse tomorrow ride pumpkin"

Hayır, bir seed phrase değiştirilemez niteliktedir ve oluşturulduktan sonra üzerinde oynama yapılamaz. Farklı bir seed phrase kullanmak istiyorsanız doğru yol, yeni bir kripto cüzdanı oluşturup yeni bir seed phrase üretmek ve ardından fonlarınızı bu yeni kripto cüzdanına aktarmaktır.